Podtlenek azotu znaczÄ…cym gazem cieplarnianym.W Kanadzie, na Syberii, na Alasce i w Skandynawii ostatnimi czasy obserwuje siÄ? nie tylko zanik pokrywy ??nie??nej, ale i stopniowe rozmarzanie wiecznej zmarzliny - warstwy ziemi, kt??ra ze wzglÄ?du na trwajÄ?ce miliony lat mrozy by??a trwale zamro??ona. Wed??ug bada?? opublikowanych w â?¾Nature Geoscience" topnienie wiecznej zmarzliny, kt??ra zajmuje oko??o 25% lÄ?du na p????kuli p????nocnej, powoduje uwalnianie do atmosfery du??ych ilo??ci podtlenku azotu znanego r??wnie?? jako gaz rozweselajÄ?cy. Emisje tego gazu zmierzone w Zackenbergu we wschodniej Grenlandii skoczy??y 20-krotnie, do poziomu, kt??ry dotychczas by?? spotykany tylko w lasach tropikalnych. Naukowcy z Danii i Norwegii badali tereny w Kanadzie i norwes-kiej prowincji w Arktyce obejmujÄ?cej swym zasiÄ?giem archipelag Svalbard, kt??rego najwiÄ?kszÄ? wyspÄ? jest Spitsbergen. Naukowcy zaobserwowali, ??e podtlenek azotu pozostawa?? dotychczas w zmarzlinie podczas gdy wydziela??y siÄ? z niej: dwutlenek wÄ?gla i metan. Podtlenek azotu czyli N2O jest trzecim po dwutlenku wÄ?gla i metanie znaczÄ?cym gazem cieplarnianym, bÄ?dÄ?cym efektem dzia??alno??ci cz??owieka. Gaz ten uwalniany jest w wyniku naturalnych proces??w z ocean??w i las??w deszczowych oraz przez bakterie w glebie. Jego ??r??d??a powsta??e w wyniku dzia??alno??ci cz??owieka to nawozy azotowe, spalanie paliw kopalnych oraz produkcja ??rodk??w chemicznych wymagajÄ?ca u??ycia azotu np. oczyszczalnie ??ciek??w. W krajach uprzemys??owionych N2O odpowiada za mniej wiÄ?cej 6% efektu cieplarnianego. Poch??ania ciep??o a?? 310 razy bardziej wydajnie ni?? dwutlenek wÄ?gla i utrzymuje siÄ? w atmosferze przez ok. 120 lat. Od poczÄ?tku rewolucji przemys??owej stÄ???enie podtlenku azotu w atmosferze wzros??o o ok. 16%, co oznacza wzmocnienie efektu cieplarnianego o 4??6%. Wzrost emisji podtlenku azotu mo??e przyczyniaÄ? siÄ? do zwiÄ?kszenia ilo??ci burz piaskowych, powodzi, fal gorÄ?ca i podnoszenia siÄ? poziomu morza. Podtlenek azotu jest dopuszczony do u??ytku m.in. jako dodatek do ??ywno??ci. Dobrze rozpuszcza siÄ? w t??uszczach, dlatego stosuje siÄ? go do tworzenia np. bitej ??mietany w sprayu. Wype??nia siÄ? nim r??wnie?? opakowania zawierajÄ?ce ??atwo psujÄ?ce siÄ? produkty, takie jak chipsy ziemniaczane. Na li??cie dodatk??w spo??ywczych legalnie dopuszczonych w UE posiada oznaczenie E-942. Jest te?? wykorzystywany w medycynie jako ??rodek znieczulajÄ?cy.
Podtlenek azotu znaczÄ…cym gazem cieplarnianym.
|